Tips voor angst bij het slapengaan

Aankomende vrijdag, 31 oktober, wordt het bekende ‘griezelfeest’ gevierd; Halloween. In de dagen daarvoor en op de feestdag zelf, zijn veel kinderen bezig met ‘griezelen’. Zo worden er heksen geknutseld, enge speurtochten gedaan en spannende verhalen gelezen. Uiteindelijk verkleden veel kinderen zich op de avond van Halloween als griezelige figuren en gaan zij in de buurt de deuren langs. Dit in de hoop om wat snoepgoed te krijgen. Halloween is dus een leuk feest voor kinderen, zou je denken. Maar wat als jij merkt dat je kind al dat gegriezel helemaal niks vindt en er ’s avonds van wakker ligt? Wij geven vandaag wat tips die je kunt gebruiken wanneer je kind bang is en hierdoor niet kan slapen!
- Let op wat je je kind laat zien of lezen voordat hij/zij gaat slapen
Veel ouders laten hun kind voor het slapengaan nog even tv kijken of een boek lezen. Wanneer je kind naar een heel spannend filmpje kijkt of een erg spannend boek leest, kan dit voor een bang gevoel zorgen. De kans bestaat dat je kind na afloop met dit bange gevoel zijn/haar bed in stapt en daarna in het donker dingen ziet of hoort die er niet zijn. Veel kinderen vinden het namelijk nog lastig om fantasie en werkelijkheid van elkaar te onderscheiden. Die akelige spoken uit dat filmpje lijken in de slaapkamer te verschijnen zodra het licht uit gaat, en die nare heks uit dat verhaal lijkt zachtjes door de gang te sluipen... Wil je de kans verkleinen dat je kind dingen ziet of hoort die er echt niet zijn? Laat hem/haar voor het slapengaan naar een grappig filmpje kijken, of een verhaal met een mooie boodschap lezen.
- Praat met je kind over waar hij/zij bang voor is
Wanneer je kind aangeeft dat hij/zij bang is en daardoor wakker ligt, ben je misschien geneigd om hem/haar snel af te leiden met iets leuks. Dat afleiden helpt misschien wel even; het bange gevoel van je kind verdwijnt voor even. Maar zodra jij de slaapkamer van je kind verlaat, is je kind weer alleen met zijn/haar gedachten. De kans is groot dat hij/zij dan toch weer aan enge dingen begint te denken die hem/haar bang maken. Om die kans te verkleinen, is het belangrijk dat je je kind laat vertellen waar hij/zij precies bang voor is. Val hem/haar niet in de reden door bijvoorbeeld te zeggen: “Oh joh, daar hoef je echt niet bang voor te zijn!”. In plaats daarvan kun je zeggen: “Wat vervelend dat je zo bang bent. Ik ben zelf ook weleens ergens bang voor en dat voelt niet fijn”. Op die manier laat je merken dat jij je kind begrijpt en voelt je kind zich gesteund. De kans is dan groot dat je kind het een volgende keer opnieuw bij jou durft aan te geven wanneer hij/zij bang is. En dat is heel fijn, want zo kun jij hem/haar helpen.
- Bedenkt een idee met of voor je kind
Vraag vervolgens: “Wat kunnen we doen om ervoor te zorgen dat jij toch lekker kunt gaan slapen?”. Misschien geeft je kind uit zichzelf aan dat hij/zij graag met een klein lichtje op zijn/haar kamer wil slapen, om alles een beetje te kunnen zien. Dat witte vest aan de kastdeur blijft dan gewoon een vest in plaats van een spook, en de geluiden die te horen zijn komen van buiten, want er is nergens een rondsluipende heks te zien.
Wanneer je kind zelf niet weet wat hem/haar kan helpen, kun jij met een idee komen. Met welk idee je komt, hangt af van de leeftijd van je kind en van wat jij zelf fijn vindt. Zeggen dat bijvoorbeeld een monster niet bestaat kan altijd, maar vaak is dat niet genoeg en blijft je kind bang. Om hem/haar te helpen, mag jij als ouder best een beetje meegaan in de fantasie van je kind of gebruik maken van een hulpmiddel.
Is jouw kind nog erg jong? Vraag je kind bijvoorbeeld waar het monster zit en richt je tot het monster. Zeg dat je het hem hier niet meer wilt zien, open het raam en jaag het monster naar buiten.
Is je kind al wat ouder? Zeg bijvoorbeeld tegen je kind: “Je weet dat monsters niet echt bestaan, maar ik snap dat je toch bang bent. Ik was zelf ook weleens bang voor monsters toen ik nog klein was. Weet je wat mij toen hielp? Ik kreeg een flesje spray dat speciaal gemaakt is voor kinderen die zich bang voelen. ’s Avonds spoot ik een beetje van de spay uit dat flesje op mijn kussen. Die spray zorgde ervoor dat ik daarna toch lekker kon gaan slapen, ondanks dat ik een beetje bang was. Zal ik die spray morgen ook voor jou kopen?”. Zorg de volgende dag voor een leeg sprayflesje gevuld met water en laat je kind de spray gebruiken voor het slapengaan.
- Maak afspraken met je kind
Misschien geeft je kind wel aan dat jij bij hem/haar moet blijven tot hij/zij slaapt. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om dit te doen, maar de kans is dan groot dat je kind vervolgens iedere avond wil dat je bij/hem haar blijft tot hij/zij in slaap gevallen is. Dit terwijl het fijner is dat je kind leert om te gaan met het gevoel van bang zijn, en ook zonder papa of mama in slaap kan vallen. Om dit laatste te bereiken, kun je tegen hem/haar zeggen: “Ik snap dat je wilt dat ik bij je blijf tot je in slaap gevallen bent, maar dat gaat niet (eventueel kun je erbij zeggen dat je de woonkamer moet opruimen/nog iemand moet bellen/dat je gewoon even op de bank wilt ontspannen). Wat ik wel kan doen, is met je afspreken dat ik om de tien minuten even bij jou om het hoekje kom kijken, tot je in slaap gevallen bent.
- Wees duidelijk naar je kind en kom je belofte na
Kies je er toch voor om bij je kind te blijven tot hij/zij in slaap gevallen is, maar wil je dit niet iedere avond? Vertel dan duidelijk dat je niet iedere avond bij je kind kunt blijven tot hij/zij slaapt. Mocht het toch een gewoonte geworden zijn waar je vanaf wilt komen, dan kun je hier op een rustig moment en overdag met je kind over praten. Zeg bijvoorbeeld tegen je kind: “In de afgelopen weken ben ik steeds bij jou op je slaapkamer gebleven tot je in slaap gevallen was. Dit gaan we afbouwen. Het is fijn dat jij leert dat je ook zonder mij in slaap kunt vallen en ik wil zelf ’s avonds wat langer tv kijken. Vanaf vanavond blijf ik een kwartiertje bij jou zodra het licht uit is gegaan. Daarna ga ik weg en na weer een kwartiertje kom ik nog even bij jou om het hoekje kijken”. Blijf vervolgens iedere week wat minder lang bij je kind tot hij/zij in slaap gevallen is; tot het helemaal niet meer nodig is.
Wat jij je kind ook belooft; kom je belofte ook echt na! Zo krijgt je kind het gevoel dat hij/zij op jou kan vertrouwen. Dit gevoel alleen zorgt al voor een hoop rust.
Heb je vragen of hulp nodig?
Duurt het uren voor jouw kind rustig in slaap valt? Raakt je kind echt in paniek wanneer jij zijn/haar slaapkamer verlaat? Of merk je dat jouw kind voor heel veel verschillende dingen bang is, ook overdag? Neem dan contact op met het Meerpunt. Wij denken graag met je mee!
